Rozwód z obcokrajowcem
Zarówno zawarcie małżeństwa, jak i rozwód w przypadku, gdy jeden z małżonków jest Polakiem, a drugi obcokrajowcem jest dość skomplikowane. W takim przypadku klienci często pytają prawników z Naszej Kancelarii, jak się rozwieść, przed jakim sądem złożyć pozew o rozwód, jakie prawo będzie właściwe, czy też co w przypadku, gdy każdy z małżonków złoży taki pozew w innym kraju.
Kwestia ta została uregulowana przez ustawę z dnia 4 lutego 2011r. – Prawo prywatne międzynarodowe, a także przez liczne dwustronne konwencje zawarte między Polską a innymi państwami.
Zawarte konwencje mają pierwszeństwo przed polską ustawą, dlatego też każdorazowo trzeba weryfikować, czy między Polską, a państwem, którego obywatelem jest drugi współmałżonek konwencje takie zostały zawarte, czy też nie i jaka jest ich treść.
Analizę przepisów trzeba więc rozpocząć od poszukiwania właściwej konwencji, następnie należy sprawdzić treść jej przepisów – powinna ona regulować kwestię tego, jakie prawo i jaki organ będzie odpowiedni do rozpoznania sprawy rozwodowej.
W przypadku, gdy konwencja taka nie została zawarta, zastosowanie znajdować będzie art. 54 Prawa prywatnego międzynarodowego. Zgodnie z nim rozwód podlega wspólnemu prawu ojczystemu małżonków z chwili żądania rozwiązania małżeństwa, a w razie braku wspólnego prawa ojczystego małżonków właściwe jest prawo państwa, w którym oboje małżonkowie mają w chwili żądania rozwodu miejsce zamieszkania, a jeżeli małżonkowie nie mają w chwili żądania rozwiązania małżeństwa wspólnego miejsca zamieszkania – prawo państwa, w którym oboje małżonkowie mieli ostatnio miejsce wspólnego zwykłego pobytu, jeżeli jedno z nich ma w nim nadal miejsce zwykłego pobytu.
Artykuł ten odnosi się jednak tylko do rozwiązania małżeństwo poprzez rozwód, a więc w przypadku dochodzenia na przykład stwierdzenia nieważności małżeństwa, czy unieważnienia małżeństwa nie będzie miał zastosowania.
W związku z tym, że stwierdzenie prawo ojczyste może budzić pewne wątpliwości interpretacyjne w sytuacji, gdy dana osoba ma podwójne lub wielorakie obywatelstwo warto dodać, jak pojęcie to rozumieć. Często bowiem zdarza się, że współmałżonek jednocześnie pozostaje przy swoim obywatelstwie i przyjmuje polskie. Odpowiedź na to pytanie zawiera art. 2 prawa prywatnego międzynarodowego. Wskazuje on, że jeżeli ustawa przewiduje właściwość prawa ojczystego, obywatel polski podlega prawu polskiemu, chociażby prawo innego państwa uznawało go za obywatela tego państwa. a cudzoziemiec mający obywatelstwo dwóch lub więcej państw podlega, jako prawu ojczystemu, prawu tego z nich, z którym jest najściślej związany, a także że jeżeli ustawa uzależnia właściwość prawa od tego, czy określone osoby są obywatelami tego samego państwa, do przyjęcia, iż wymaganie to jest spełnione, wystarczy, że prawo tego państwa osoby te uznaje za swoich obywateli. W przypadku współmałżonka, który przyjął polskie obywatelstwo należy uznać, że zachodzi trzecia ze wskazanych powyżej opcji, a więc zastosowanie znajdować będzie polskie prawo.
Prawo prywatne międzynarodowe zawiera również odpowiednią regulację w zakresie tego, jakie prawo będzie właściwe w kwestii nazwiska po rozwodzie. Zgodnie z art. 15 ust 2 zdanie 2 prywatnego prawa międzynarodowego wybór nazwiska przy zawarciu lub rozwiązaniu małżeństwa podlega prawu ojczystemu każdego z małżonków.
Może również dojść do sytuacji, w której postępowanie w sprawie rozwodowej będzie wszczęte przed sądem w dwóch państwach. Wówczas istotne jest to, który pozew został szybciej skierowany do sądu. Sąd, przed który wniesiono pozew w drugiej kolejności, zobowiązany jest takie postępowanie umorzyć.
Widać więc, że rozwód z obcokrajowcem do łatwych nie należy, dlatego najlepszym rozwiązaniem jest zlecenie takiej sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu, który zajmuje się międzynarodowym prawem rodzinnym.
Autor: Prawnik od rozwodu .pl
Adwokat rozwód Poznań
Bardzo mi miło, że przeczytaliście Państwo niniejszy artykuł omawiający problematykę rozwodów. Mam nadzieję, że znaleźliście Państwo odpowiedź na swoje wątpliwości i pytania dotyczące rozwodu i prawa rodzinnego. W razie dalszych pytań zapraszam do kontaktu z prawnikiem od rozwodu w Poznaniu: Joanna Jędrzejewska – Adama Mickiewicza 18a/3, 60-834 Poznań.